W ciągu swojego życia każdy z nas spotyka na swojej drodze toksyczne osoby, wampiry energetyczne, szantażystów emocjonalnych. Takie osoby pojawiają się na pewno i w Twoim życiu. Część z nich zostaje na lata, część tylko na chwilę, a część po prostu przechodzi obok: pojawiają się i znikają. Czy różnią się między sobą? Oczywiście! Poniższy wpis pokaże Ci, jak różne mają oblicza.
Nawet jeśli posiadasz intuicję, której na ogół słuchasz, w Twoim życiu uczestniczą osoby, które Ci szkodzą. Pod przykrywką życzliwości, sprawiania wrażenia lub komunikowania, że chcą dla Ciebie dobrze, zabierają Ci (często powoli, dyskretnie, niezauważalnie) cząstki Ciebie. Odbierają Ci to, co kiedyś było Twoim motorem napędowym, radością, co dawało Ci energię do działania. Każda relacja i każda osoba są inne, jednak zazwyczaj szantażyści emocjonalni wchodzą w określone role, które pomagają im osiągać swoje cele.
Prokurator
Bardzo często spotykany rodzaj szantażu. Jak na sali sądowej: „Jeśli czegoś nie zrobisz, będzie kara”. Nie liczy się to, co Ty masz do powiedzenia. Prokurator nie rozpatruje Twojego punktu widzenia. Wysyła komunikat: „Daj mi to czego chcę albo pożałujesz”. Odmowa często skutkuje agresją. W życiu z szantażystą-prokuratorem jest tak, jak on chce albo… I tu pojawia się szeroki wachlarz tego, czym grozi Ci, jeśli się zbuntujesz:
- „Jeśli odejdziesz, zniszczę cię, odbiorę ci dzieci, zdradzę Twoje tajemnice”;
- „Jeśli pójdziesz do koleżanki, zamknę drzwi i noc spędzisz przed domem”;
- „Jeśli się nie zgodzisz, to znaczy, że mnie nie kochasz”.
Cierpiętnik
Ten typ nie grozi, nie używa agresji. Swoją postawą demonstruje, jak bardzo jest mu źle. Swoje cierpienie, emocjonalny spadek, potrzebę pomocy wykorzystuje do uzyskania wsparcia, zwrócenia na siebie uwagi, a co za tym idzie: uzyskania własnego celu. Często stosuje też karanie ciszą, wysyłając niemy komunikat: „Masz się domyślić, co jest nie tak”. Przenosi odpowiedzialność za swoje samopoczucie na innych i tylko dzięki temu, że inni spełnią jego oczekiwania, może nastąpić poprawa jego samopoczucia. Cierpiętnik jest znakomitym aktorem, który łzami, westchnieniami, smutkiem na twarzy czy użalaniem się nad sobą wymusza na innych, aby spełnili jego potrzeby.
Biczownik
Ten rodzaj szantażu także wiąże się z groźbami, karą czy konsekwencją, jeśli jakieś żądanie nie zostanie spełnione. Tylko tutaj różnica jest taka, że jeśli nie zaspokoisz zachcianki biczownika, będziesz odpowiedzialna za to, co się z nim stanie. Chodzi mu o wpędzenie w poczucie winy, o Twoje wyrzuty sumienia, o to, żebyś dla świętego spokoju zrobiła to, co chce biczownik. To rodzaj samokarania, za który to Ty masz być odpowiedzialna. Np.:
- „Jeśli wyjdziesz z domu, to będzie mi bardzo smutno”;
- „Gdy Cię nie ma, to jakbym tracił sens życia. Nie chcesz chyba, żebym wpadł w depresję?”;
- „Jeśli odejdziesz, to coś sobie zrobię”.
Kusiciel
Ten typ obieca Ci wszystko, żeby tylko osiągnąć swój cel. Będzie opowiadał o miłości, o waszym wspólnym domu, o pięknej podróży. Da Ci gwiazdkę z nieba, będzie spełniać Twoje oczekiwania, jeśli… I tu pojawia się jakieś żądanie. A zatem: najpierw jego cel, a dopiero później spełnienie tego, co Ci kusiciel obiecał. Musisz czekać. Jeśli jego oczekiwania nie zostaną spełnione, Ty też nie dostaniesz tego, co zostało Ci obiecane. Kusiciel wykorzystuje Twoje pragnienia, aby osiągnąć to, czego sam tak naprawdę chce.Bardzo często bywa jednak tak, że nawet jeśli kusiciel osiągnie swój cel, Ty nie dostaniesz tego, co Ci obiecał.
Szantaż emocjonalny – czy występuje tylko w związkach?
Taki szantaż nie jest zarezerwowany jedynie dla związków czy relacji partnerskich. Jest on również widoczny w pracy oraz w rodzinie. Stosują go i kobiety, i mężczyźni. Bardzo często stosowany jest też w relacji rodzic-dziecko.
Co ciekawe, szantażyści emocjonalni często stosują różne techniki szantażu. Jeśli jedna metoda nie jest skuteczna, sięgają po drugą. Mam nadzieję, że dzięki wiedzy na temat tego, czym szantaż emocjonalny jest i jak się objawia, łatwiej będzie Ci się przed nim uchronić.
Zadanie dla Ciebie
Przyjrzyj się relacjom z najbliższymi osobami, ze współpracownikami. Czy dostrzegasz wśród nich szantażystów emocjonalnych? A może Ty sam/sama w kontakcie z innymi stosujesz te techniki?